Βλαστικά στάδια αμπελιού: διόγκωση οφθαλμών, έως εμφάνιση πρώτων φύλλων

(βλαστός μήκους 5─10 εκ.)

Φωτογραφίες από αμπελώνες του Δήμου Τυρνάβου όπου απεικονίζονται τα στάδια ανάπτυξης στις 20/03/2025.

Τις πρωινές ώρες, σημειώθηκε παγετός στην περιοχή του Δήμου Τυρνάβου.

Μέτρα μετά το παγετό

Ελέγξτε τον αμπελώνα σας 2-3 ημέρες μετά τον παγετό

1. Αν παρατηρήσετε κάψιμο ματιών σε ποσοστό 100% από τις κλαδεμένες βέργες: Αφήνετε το αμπέλι να πετάξει βλαστάρια όπου μπορεί. Αν είναι λίγα τα αφήνετε όλα, αν είναι πολλά αφήνετε αυτά που νοητά την επόμενη χρονιά θα χρησιμοποιηθούνε ως αμολητές, κεφάλια ή μπράτσα
2. Αν παρατηρήσετε μερικό κάψιμο ματιών : Αφήνουμε όλα τα βλαστάρια για να μας δώσουνε παραγωγή και φροντίζουμε να αφήσουμε και βλαστάρια για αντικαταστάτες.
3. Ψεκασμός με χαλκούχα σκευάσματα
4. Μειωμένη αζωτούχο λίπανση

 

ΦΟΜΟΨΗ

Ο μύκητας Phomopsis viticola προσβάλει τα πράσινα μέρη του πρέμνου και κυρίως τους βλαστούς. Κατά την εκβλάστηση των οφθαλμών και στα αρχικά στάδια ανάπτυξης των νεαρών βλαστών η προσβολή ευνοείται από την υψηλή υγρασία και τη βροχή.

Τα συμπτώματα στους βλαστούς εμφανίζονται στα κατώτερα μεσογονάτια, με τη μορφή κηλίδων, επιμήκη ή κυκλικών, που βυθίζονται στον φλοιό. Σε μεγάλες προσβολές νεκρώνεται ο βλαστός και μετά την ξυλοποίηση οι κληματίδες αποκτούν ένα χρώμα λευκό-γκρίζο. Οι λανθάνοντες οφθαλμοί της κληματίδας δεν εκβλαστάνουν την επόμενη άνοιξη αν η ζημιά είναι σοβαρή.

Για την αντιμετώπιση του μύκητα θα πρέπει να γίνουν ψεκασμοί με τα κατάλληλα και εγκεκριμένα μυκητοκτόνα και κατά το βλαστολόγημα να γίνει απομάκρυνση των προσβεβλημένων βλαστών.

ΩΙΔΙΟ

Θεωρείται ως η πλέον καταστροφική μυκητολογική ασθένεια του αμπελιού στη χώρα μας. Προσβάλει τη βλάστηση από τα πρώτα στάδια της έκπτυξης και σε βλαστούς μήκους 5-10 cm. Αναπτύσσεται σε συνθήκες χαμηλής ατμοσφαιρικής υγρασίας (25%), ενώ η βλάστηση των κονιδίων και η εξάπλωση της ασθένειας συμβαίνει σε ευρύ θερμοκρασιακό εύρος (15—32° C). Ο ψεκασμός αυτός θεωρείται καθοριστικός για την παραπέρα εξέλιξη της ασθένειας. Η διασπορά των μολυσμάτων αν και γίνεται με τον άνεμο δεν έχει μεγάλη εμβέλεια.

Συστήνεται επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο για την καλλιέργεια μυκητοκτόνο στο στάδιο του φουσκώματος και των 2─3 φύλλων (μήκος βλαστού 5-7 εκ.).

Πρέπει να γίνεται εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.

Για τον περιορισμό του αρχικού μολύσματος συστήνεται η συλλογή και η καταστροφή των προσβεβλημένων βλαστών μετά την έκπτυξη των οφθαλμών και μέχρι την άνθηση.

 

ΕΝΤΟΜΑ ΤΩΝ ΟΦΘΑΛΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΕΑΡΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ

Πρόκειται για προνύμφες λεπιδοπτέρων, καθώς και ακμαία ωτιορρύγχων και άλλων κολεοπτέρων, που εμφανίζονται την εποχή αυτή και τρέφονται στους διογκωμένους και εκπτυσσόμενους οφθαλμούς, τους οποίους και καταστρέφουν πλήρως. Η δραστηριότητά τους μπορεί να επεκτείνεται και αργότερα στη νεαρή βλάστηση. Σε χρονιές μεγάλων πληθυσμών η καταστροφή των οφθαλμών και συνεπώς της παραγωγής, μπορεί να είναι σημαντική.

1)Ακμαίο κολεόπτερο Altica spp. τρεφόμενο σε εκπτυσσόμενους οφθαλμούς, 2) & 3) φαγωμένοι οφθαλμοί, 4) ακμαίο ωτιόρρυγχου τρεφόμενο σε νεαρό βλαστάρι.

Την περίοδο αυτή, συνιστάται ο συχνός έλεγχος των πρέμνων και συγκεκριμένα των κεφαλών, για την ύπαρξη φαγωμένων οφθαλμών, καθώς και για την παρουσία προνυμφών. Σε περίπτωση προσβολής, ανάλογος έλεγχος συνιστάται και κατά τη διάρκεια της νύκτας, για τη διαπίστωση της παρουσίας και της δραστηριότητας ακμαίων (σκαθαριών) ωτιορρύγχων. Σημειώνεται, ότι οι ωτιόρρυγχοι δραστηριοποιούνται τις νυκτερινές ώρες. Σε περίπτωση που υπήρξε προσβολή των οφθαλμών την προηγούμενη χρονιά, ο έλεγχος αυτή την κρίσιμη περίοδο θα πρέπει να διενεργείται τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

Σε περίπτωση διαπιστωμένης προσβολής συνιστάται η άμεση εφαρμογή ενός κατάλληλου και εγκεκριμένου εντομοκτόνου. Όταν διαπιστώνεται η παρουσία ωτιορρύγχων, η εφαρμογή θα πρέπει να γίνεται νυκτερινές ώρες. Επειδή η προσβολή στον αμπελώνα είναι συχνά εντοπισμένη, συνιστάται ο ψεκασμός μόνο των προσβεβλημένων πρέμνων, των γειτονικών προς αυτά, καθώς και της επιφάνειας του εδάφους στην περιοχή του λαιμού.

ΑΚΑΡΕΑ: ΕΡΙΝΩΣΗ─ΑΚΑΡΙΑΣΗ

Πρόκειται για πολύ μικρού μεγέθους σκωληκόμορφα ακάρεα Eriophyidae, τα οποία από τα λέπια των οφθαλμών και τις ρωγμές κληματίδων όπου διαχειμάζουν, προκαλούν νέκρωση οφθαλμών και ισχυρή παραμόρφωση βλαστών και φύλλων. Συνήθως δεν απαιτείται η λήψη μέτρων για την καταπολέμηση των φυτοφάγων αυτών ακάρεων, διότι οι πληθυσμοί τους ελέγχονται αποτελεσματικά από φυσικούς εχθρούς (αρπακτικά ακάρεα Phytoseidae και θρίπες).

Έντονη παραμόρφωση νεαρών βλαστών από τη δράση σκωληκόμορφων ακάρεων Eriophyidae.

Καταπολέμηση συνιστάται, μόνο στην περίπτωση που έχουν διαπιστωθεί σημαντικές ζημιές (κυρίως νεκρώσεις οφθαλμών και ισχυρές παραμορφώσεις βλαστών και φυλλώματος) την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο. Η καταπολέμηση αφορά ψεκασμό με βρέξιμο θείο 1% στο φούσκωμα των οφθαλμών. Μετά την έκπτυξη των οφθαλμών και για λόγους τοξικότητας, η αναλογία πρέπει να μειωθεί σε 0,8-0,6%. Ο ψεκασμός αυτός είναι μεγάλης σημασίας, διότι οι επεμβάσεις αργότερα, μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων, δεν είναι υψηλής αποτελεσματικότητας.

Σημειώνεται, ότι ο ψεκασμός αυτός έχει ευεργετική δράση τόσο εναντίον του ωιδίου, όσο και εναντίον της φόμοψης.

ΘΡΙΠΕΣ

Εμφάνιση θριπών κατά την περίοδο της έκπτυξης των οφθαλμών, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ζημιές στην νεαρή και ταχύτατα αναπτυσσόμενη βλάστηση, όπως ισχυρή παραμόρφωση βλαστών και φύλων, καθώς και καθήλωση ανάπτυξης των εκπτυσσόμενων οφθαλμών.

Την εποχή αυτή, συνιστάται οι αμπελουργοί να επισκοπούν τους αμπελώνες για τυχόν παρουσία θριπών στην εκπτυσσόμενη βλάστηση. Στην περίπτωση που το προηγούμενο έτος είχε παρατηρηθεί προσβολή από τα έντομα, τότε η επισκόπηση είναι αναγκαία. Αυτή συνίσταται σε ελαφρά και προσεκτικά τινάγματα των νεαρών βλαστών πάνω από μία κόλα λευκό χαρτί. Η επισκόπηση καλό είναι να γίνεται σε δροσερές μέρες, με τυχαία επιλογή βλαστών και από όλη την έκταση του αμπελώνα. Η επισκόπηση μπορεί να απλοποιηθεί με την τοποθέτηση και τον ανά διήμερο έλεγχο μίας μπλε ή κίτρινης κολλητικής παγίδας ανά 3─4 στρέμματα.

Καλλιεργητικό μέτρο που βοηθά σημαντικά στην αντιμετώπιση των θριπών, είναι η επιμελής καταστροφή της άγριας βλάστησης μέσα και γύρω από τους αμπελώνες, διότι οι θρίπες έχουν μεγάλο κύκλο ξενιστών, πολλοί από τους οποίους είναι ζιζάνια.

Στην περίπτωση που διαπιστωθεί η παρουσία πληθυσμού θριπών, συνιστάται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και κατά προτίμηση περισσότερο εκλεκτικό και φιλικό προς το περιβάλλον.

 

ΠΡΟΣΟΧΗ:

 

Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα θα πρέπει να είναι εγκεκριμένα για το αμπέλι στη χώρα μας

Κατά την επιλογή και εφαρμογή κάθε φυτοπροστατευτικού προϊόντος, να ακολουθούνται και να εφαρμόζονται προσεκτικά και χωρίς αποκλίσεις, όλες οι πληροφορίες και οι οδηγίες της  ετικέτας και των αναγραφομένων στη συσκευασία.

Να τηρούνται τα μέτρα προστασίας για τον παραγωγό, της δημόσιας υγείας αλλά και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Οι εικόνες που δίνονται και παρουσιάζουν συμπτώματα προσβολής ασθενειών και εχθρών είναι απλώς ενδεικτικές και σκοπό έχουν την καλύτερη κατανόηση των φυτοπαθολογικών προβλημάτων από τους καλλιεργητές. Σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν εργαλείο διάγνωσης από μέρους των παραγωγών. Για θέματα διάγνωσης πάσης φύσεως προσβολών των φυτών, οι καλλιεργητές σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απευθύνονται άμεσα σε εξειδικευμένους γεωπόνους.

 

www.tirnavoswinery.gr ΑΟΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ και www.minagric.gr κ. Μόσχος Θεόδωρος ,